BATIYLA TEMAS (DÜŞÜNSEL)
Batıyla temaslarımız önce fetihlerle başladı deriz, biraz dinimize dindaş kazandırdık, biraz da ganimet kazandık deriz, ama bunlar devletimizin güçlü olduğu anlardı, zayıflayınca kazanılmışların kaybedilişi başladı kaybettik… Yalnız bundan önce Batıyla bana göre ilk temasımız düşünsel, kültürel oldu, nasıl mı, Yunan felsefesiyle… Evet felsefecilerimiz Yunan felsefecilerinden etkilenmişlerdir, hem de ciddi etkiler… Bizim düşünce dünyamızın temellerini bu etkileşimle atılmıştır diyebiliriz….
Biz günümüz de batı etkisini genel olarak 1850 yıllarından alırız, Meşruiyet ilanı ile yönümüzüz batıya döndük deriz, bu artık zurnanın zırt dediği yerdir… Dünyanın düşünsel beslenişlerine aklımızı kapatmışız, bırakmışız, kendi içimize düşünsel olarak kapanmışız, sonuç olarak da 1750- 1900 arası siyasal, ekonomik teknolojik başarısızlıklara gelinmiş, 1918 yılında imparatorluk yıkılmıştır… Batı ise bu tarihe kadar hem düşünsel kültürel, hem siyasi, hem de ekonomik ve de teknolojik üstünlüğü ele geçirmiştir… Biz ise o ilk etkilenenlerin aksine onları taklit bile dememişiz, içimize kapanarak gelişeceğimizi düşündük, olmadı daha da olacağı yok gibi… Israr etmenin de anlamı yok, bilimsel çalışmalar, verimlilik, işletme mantığı, hukuk sistemi, teknolojik gelişmeye neden olacak icat ve patentler… Daha da önemlisi iyilerin yönetime geleceği liyakat sistemi ve demokratik seçimler, demokratik siyasal sistem, batının gelişmesinin temel dinamikleridir, bunu bilerek hareket etmeliyiz diyelim ve devam edelim… Bazılarını duyar gibiyim, sömürü ve kölelik işini unuttun mu diyenleri, onun için buharlı gemiler, toplar gerekiyor, bunları kullanacak yetişmiş adamlar… Yani eğitim işi…. Biz düşünsel etkideydik nereye geldik, ama hayat komple yaşanıyor…
YUNAN FELESEFESİ ETKİLERİ
Farabi 10 yüz yılda Yunan felsefesinden etkilenirken, düşünce pergelinin nirengi noktası İslam’dı, dini ile felsefeyi uyumlaştırma cabaların da bence başarılı da oldu… Yani aa ne güzel felsefe yapmışlar, aaa ne güzel bilgiler ortaya koymuşlar bire bir kopyalayalım demedi, bize bunları nasıl aktarırız, düşüncemize, inancımıza nasıl ekleriz dedi ve bunu bir alim, düşünür aydın olarak yaptı, kendisinden Allah razı olsun… Şimdi biz ne yapıyoruz, aradan bin yıl geçmiş hala onun düşüncelerini tekrarlayıp duruyoruz… Oysa ki o bize bu düşünceleri emanet ederken geliştirin, yeni bilgilerle zenginleştirin, yeni düşünceler ortaya koyun diye emanet ettiğini düşünüyorum…
Biz bu bilgilere, yeni bilgiler ekleyemezsek emanete ihanet etmiş olacağız, evet ister düşünsel, ister ekonomik, ister siyasal her acıdan çok kötü bir miras yedi örnekleri sergiliyoruz… Farabi’nin de, Fatihinde M.Kemal’in de kemikleri sızlıyordur… Canakkale Şehitleri bizi kızıyorlardır, emanetleri öyle kötü kullandık ki, ne düşünce dünyamız kaldı, ne ekonomik varlıklarımız, kurumlarımız kaldı, nede siyasal bağımsızlığımızı yeteri kadar kullanamıyoruz.. Biz atalarımızla övünürken onlar bize bunlar bizim torunlar mı, bizi nasıl temsil ediyorlar diye hayıflıyorlardır… Atalarımızın ruhuna adeta işkence yapıyoruz.. Farabi’yi düşünelim, İbni Sina’yı Düşünelim, bu Filozofların felsefe, din, fen alanlarında toplumlarına katkıları düşünelim, ayrıca onların elindeki imkanlarla bizim günümüz alim, aydın, entelektüellerin ellerinde ki imkanları düşünelim… Ogün ki bilgilerle bugün ki bilgileri düşünelim… Sonra onların ortak koyduğu bilimsel ve düşünsel çalışmaları o günün dünya ölçeğine göre değerlendirelim, sonra da günümüzde ki düşünürlerimizi bilim adamlarımızı… Arada ki farkı düşünebiliyormusunuz… Yaşadıkları zaman da onlar Dünyayla kıyaslandığın da neresindeydi, biz neresindeyiz? Batıyla teması konuşuyorduk, bunun üzerine düşünecek, yazacaktık, nereye geldik? Kusura bakmayın acımız var, toplumumuz düşünsel, inançsal, ahlaksal, adaletsel, tekniksel, olması gereken yerde değil, bunu görüp acilen geçmişde ki (300-400 yıldır) hatalarımızı da telafi edecek şekil de, Felsefeye, Düşünceye, Bilimsel Düşünceye, Ar-Ge ye, disiplinli bir şekilde hem akademik, hem bilimsel, hem de uygulama alanlarında çok acil çalışmaya ihtiyacımız var… Çok geri kaldık, bu arayı kapatmak için çok çalışmak lazımmm… Kim çalışacak?
Evet, batı ya çalışıyor, yada çalıştırıyor, ama ikisini birden yapıyor bence…. Batıyla temasımız bize yaramadı diyeceğim ama, bizi uyandırmaya yarıyor, zaten 10-15 yıla kadar Ortadoğu’da kimse kalmayacak, kaçan kaçana, bize vize serbestliği uygularsalar bizim de en azından nitelikli elemanlarımız oraya kaçacak… Yani buna akıl göçü diyorlar, zaten epey düşünen, bilim yapan, disiplinli akademik çalışmalar yapanları hemen davet ediyorlar ve orada onlarda alanlarında çok güzel çalışmalara imza atıyorlar… Biz de ağzımız acık bakıyoruz… Ya bu adam neden burada yapmadı bu çalışmaları diye… Söyleyeyim mi, biz birbirimizi böylesine kırdıkça, Sağcı, solcu, dinci, laikçi, birde bunların altında az sağcı, cok sağcı, az solcu çok solcu, Az dinci çok dinci az laikçi çok laikçi… Bitti mi bitmedi, Irksal ayrımcılıklar, bitti mi yok bitmedi mezhepsel ayrımcılıklar, bitti mi yok bunların hiç birine denk gelmezsek köylü şehirli, aşağı mahalleli yukarı mahalleli gibi birbirimizi çok kolay düşman ilan ederek çatışmalarımızı engellemezsek.. Daha çok Farabi ve İbni Sina bekleriz… Olanları da batılılara kaptırırız, suç batılılar da mı?
Yok, vatandaşlık bilincini geliştiremeyen bizde… Adam ülkenin vatandaşıysa işe alırken yeteneklerine baksana… Ülkemizin Akademik alt yapısını Hitlerden kaçan Alman akademsiyenler kurmuş, kötümü yapmış… Ayrıca tasarruf yapma yeteneğimizi de, bizim kaynak yaratma yeteneğimizi etkilediğini, üretimimizin, tüketimimizi karşılayıp karşılamamasını da düşünmeliyiz...
Biz bütün bunları layıkıyla çalışırsak, başarırız, öncelikle Farabi’nin ve İbni Sinanın düşünceleri üzerine yeni düşünceler inşaa edersek… Geç kaldık demeyelim yarın daha çok geç olabilir... Toplumsal bir seferberlikle çalıştığımız da Batıyla temasımız daha iyi olacaktır, onlarla teknik teknolojik, ekonomik rekabet edeceğiz hem kendimize hem dünyaya, katkılarımız olacaktır… Düşünceleriyle selam ve sevgilerimle…
Fikri Adil --- 28.04.2016 08:07 – www.vatandasfikri.com
|