DUYGUSAL, AKILSAL KARARLAR!!!
Duygusalmıyız, Akılsalmıyız?
Duygucu (duygusal) ile akılcı (rasyonalist) düşünce arasındaki farkı anladığımızda nasıl davrandığımızı da anlarız, bu anlamalar bize daha iyi bir hayat sunar…
Duygucu (duygusal, emosyonalist) yaklaşım nedir, üzerinde durduğumuzda şunları görürüz… Karar verme ve düşünme süreçlerinde duygulara, sezgilere, inançlara, zannalara ve hislere öncelik veren yaklaşımdır diyebiliriz…
Genel olarak toplumları kişileri incelediğimizde, İnsanlar mantık kadar duygularla da karar alabilir, kişiler, toplumlar duygu ve inanç ille yönlendirilir. Duygular, hakikate ulaşmada bir rehber olabilirmi, evet olabilir akıl bağını koparmadıkca!!!
Bir düşünür şunu demiştir ki ’’’Akıl, tutkuların kölesidir’’’ o zaman aklı özgürleştirmek gerekir, köle ne istenilirse yapandır, akıl ve duygu birlikte çalışırsa hayatı daha çok güzelleşir…
Tanımadığımız bir kişiyi görüp o kişinin acısını gidermek için yardım ederken, içim el vermedi, duygum, vicdanım bu yaşanan acıya, yoksulluğa razı olamadı derken… Böyle bir yardım etmek duygucu bir karara örnektir ve bence gerekirde, yarın, beklide yarından da yakın bizde yardıma ihtiyaç duyabiliriz…
Akılcı (Rasyonalist) yaklaşım nedir, dersek… Aklın bilgiyle donatılarak ve doğruya ulaşmada aklın ve mantığın en güvenilir yol olduğunu düşünen ve uygulayan kişi ve gruplardır da diyebiliriz…
Duygular aldatıcı olabilir; sağlam bilgiyle yalnızca akıl yürütmeyle ve mantıksal analizle gerçeğe, doğruya daha iyi olana ulaşılabilir düşüncesi bana daha mantıklı geliyor.
Buna bir örnek vermek gerekirse, bir kişiye yardım etmenin o anki kaynakları, zamanı, mevcut şartları zorlayacağını düşünerek, akıl ve mantıksal sonuçlarla yardım etmeme kararı almak akılcı bir tutumdur, denilebilir…
Duygucu ve Akılcı Durumları Karşılıklı Özetlemek Gerekirse…
Özellik Duygucu Akılcı Karar Alma Duygular Ve Sezgilerle Mantık Ve Analizle Dayandığı Temel Empati, İçgüdü, Milli Dini Duygulara Dayalı Vicdan İle Karar Alınırken…. Akıl Yürütme İçin, Gözlem, Deney, Matematik, Bilimsel İlkelerle Edinilmiş Bilgi Kaynağı, Deneyimler Aklın Doğası Ve Mantık Kuralları Güvenilir Bulunarak Alınan Kararlar Daha Akılcıdır… Anlayışı Duygular Doğruya GötürebilirMi? Duygular AldatıcıdırMıdır? Akıl ÜstündürMüdür? Böyle Diyen Felseficiler Olduğu Gibi, Duygusuz Da İnsan Faydacı Karar Alsada Duygusal Tatmin Olmadıkca İyi Olanı Belkide Anlamakta Zorlanırız… Bende Bizim Kültürden Bir Örnekle Yazıyı Bitirelim Derim, Örnegin Kuraklık Olduğunda Duygucu, İnanççı Yağmur Duasına Çıkalım, Tanrının Yardımını Talep Edelim Derken, Akılcı Baraj Yapalım Suyu Kışları, Baharda Toplayalım Yazın Kuraklıkta Kullanalım Der… Duyguyu Kalp, Aklı Beyin Temsil Ettiği Ön Kabulü Vardır, Bunun İçin Birçok Görselde Duygu Kalp İle Akıl Beyin İle Sembolleştirmektedir… Biz Hangisini Yapıyorsak Oyuz, Belkide Her İkisinide Sentez Yapıyor, Aklın ve Duygunun Sentesiyiz…
Bu iki durum birbirine zıt gibi görünse de, modern psikoloji ve felsefede, sağlıklı bir karar için duygu, aklın hatta şimdilerde yapay zekanın birlikte çalışmasının daha iyi arayışındaki insanlık için daya iyi yol olduğunu söyleyebiliriz… Yani bazen akıllı kalp, bazen duyguya baglı akıl en doğru yol gösterici olabilir… En doğruyla en iyiye ulaşma dileğiyle, selam ve sevgilerimle…
Fikri!?Adil vatandasfikri.com – 17.7.2025
Not : Yazıda yapay zekadan yararlanılmıştır.
|
