DİNDE ZORLAMA YOKTUR

Dinde zorlama varmıdır,  yokmudur onu dini kaynaklara bakarak anlamaya calışacağız. Laikliğinde ana ilkesi olan bu konuya bakalım ve günümüzde Müslümanlar arasında yaşanan meshep çatışmalarını da bu konu üzerinden okuyarak nasıl önemli bir ilke olduğunu görelim.   Dinde zorlama yoktur ilkesi, aslında laikliğin de dinsel bir şekilde ifade edilişidir.

Dinde zorlama yoktur, bunu hepimiz biliriz, bunu söyleriz ama biz namaz kılmıyor, oruç tutmuyor, içki içiyor gibi yargılarla, zorlamalarla insanları dışlarız.  Allah bize birçok emre uymamız konusunda emir ve önerilerde bulunuyor sonuç olarak biz insanları uyup uymamız konusunda serbest bırakıyor. Neden, çünki dinin temel mantığı sınavdır, sınav içinde seçme serbestliği gerekmektedir. Yani iman etme, yada etmeme konusunda biz insanların tercihinin üstünde baskı olmadan, serbest irademizle seçim yaparak karar verebilmeliyiz ki yargılamada sorumluluk kararı verende olsun, yoksa inanma veya inanmama zorlama ile olursa ve işin içinde kişisel irade yoksa, sorumlulukta yoktur. Ayetlere ve peygamber efendimizin sözleri de bu mantığı doğrular niteliktedir…

İman etmek irade işi olduğunu ayetlere bakarak da incelemeye devam edelim ve dinde zorlama olmaması gerektiğini bilmemize ragmen bu önemli ilkeyi es geçmeyelim. Peygamberine bile Allah sen sadece tebliğ et, yargılama bana ait diyerek peygambere bile zorlamamayı önerirken bize ne oluyorda insanları bizim inandığımız gibi inanmaya zorluyoruz.  Bunun vebalini taşıyamayız, buradaki vebalin nedeni ise inanmaya zorlanılan ortamda gercek inananlarla takiyye yapanların belli olması amaçlanmaktadır. Allah bunları bilmesine rağmen biz inanma, dindar rolü yapanlar ile gercek dindarları din adına hareket edenleri tanımamız için, bunların iki yüzlülükleri nedeniyle dindarların ve dinin de zarar görmesinin önüne geçebilmei içinde gerekli olduğunu düşünebiliyoruz sanırım.

Öncelikle Kuran'ın bize söylediğine sonrada peygamberimizin bu konudaki düşüncelerine bakalım.  

Yûsuf  103  Sen ne kadar üstüne düşsen de insanların çoğu iman edecek değillerdir /Yûsuf  106  Onların çoğu, ancak ortak koşarak Allah'a iman ederler.

Bakara  256  Dinde zorlama yoktur. Artık doğru ile yanlış, birbirinden ayrılmıştır: O halde, şeytanî güçlere ve düzenlere (uymayı) reddedenler ve Allah'a inananlar, hiçbir zaman kopmayacak en sağlam mesnede tutunmuşlardır: Zira Allah her şeyi işitendir, her şeyi bilendir.

Bakara 256 ayetinin açıklaması:  Dîn terimi, hem ahlakî olarak emredici kanunların muhtevasını ve hem de onlara uygun davranmayı ifade eder; ve sonuçta, terimin en geniş anlam çerçevesini yansıtır: yani, içerdiği akidevî prensipleri ve bu prensiplerin pratik yansımalarını olduğu kadar, insanın ibadet ettiği objeye karşı yaklaşımını, dolayısıyla “itikad” kavramını da içine alır. Bunun “din”, “inanç”, “dinî müeyyideler” yahut “ahlak sistemi” olarak çevrilmesi, terimin hangi bağlamda kullanıldığına bağlıdır. Yukarıda inanç veya din ile ilgili her konuda zorlamanın (ikrâh) kesin olarak yasaklanmasına dayanan bütün İslam hukukçuları (fukahâ’), istisnasız olarak, zorla din değiştirmenin her şart altında geçersiz ve temelsiz olduğu ve inanmayan bir kişiyi İslam'ı kabule zorlamanın büyük bir günah teşkil ettiği görüşünü benimsemişlerdir: bu, İslam'ın, inanmayanların önüne “ya İslam ya kılıç” alternatifi koyduğu şeklindeki yaygın safsatayı geçersiz kılan bir hükümdür. (Muhammed Esed)

Yûnus  99  Rabbin eğer öyle olmasını dileseydi, yeryüzünde yaşayan herkes topyekun imana erişirdi: Hal böyleyken, insanları inanıncaya kadar zorlayabileceğini mi sanıyorsun, 

Muhammed Esed, ayet açıklaması: Kur’an tekrar tekrar şu gerçeğin altını çizmektedir: “Eğer O dileseydi hepinizi doğru yola yöneltirdi” . Bu açıkça şu anlama geliyor: Allah insana doğru ile eğri arasında seçim yapma serbestllgini bahşetmiş ve böylece onu, yalnızca doğal güdüleriyle, içgüdüleriyle yaşayan öteki canlılardan ayırarak ahlak meselesi olan üstün bir varlık statüsüne yükseltmiştir.

Kâf  45  Biz onların, [o yeniden dirilmeyi inkar edenlerin] ne söylediklerini iyi biliyoruz; ve sen onları hiçbir şekilde [inanmaya] zorlayamazsın. Ama sen yine de Benim uyarımdan korkabileceklere bu Kur’an aracılığıyla hatırlatmada bulun.

 Gâşiye 22 Sen onları [inanmaya] zorlayamazsın. 

Kâfirûn Sures 1. Ey Muhammed! De ki: "Ey kâfirler! 2. "Ben sizin taptıklarınıza tapmam." 3. "Benim taptıgıma da sizler tapmazsınız." 4. "Ben de sizin taptığınıza tapacak değilim." 5. "Benim taptığıma da sizler tapmıyorsunuz." 6. "Sizin dininiz size, benim dinim banadır." 

Bana göre göre Kura da laiklige vurgu yapan en belirgin ayet Kafürün suresidir. Bu kadar kesin emre rağmen, tersine her davranışın bizim için büyük riskler içerdiğini düşünerek zorlamayı bırakın, karşımızdakini rahatsız etmeyecek uyarıları aşarak ısrarlardan bile uzak durmamız gerektiğini Kuran ayetlerinden gördük şimdi ise Peygamberimizin sözlerine bakalım.

Peygamberimizin sözlerine baktığımızda ise"" Şüphesiz ben risaletimi sizlere tepliğ ettim. Ben veya benim dışımda başka hiçbir kimse sizleri İslama girmek için zorlayamaz. Dileyen iman etsin, dileyen inkar etsin. Şüphesiz iman eden de, inkar eden de bu eylemini zorlayıcı bir sebeple degil, kendi istegiyle gercekleştirir."" (Matüridi- Te'vilat- 9/51)

Peygamberimiz, vahiy edilene ve kendi düşüncelerine dayanarak bu kanaatini belirtmiş, inanılması ve inanılmaması halinde ahirette ne ile karşılaşacağımızı hem ayetle hemde peygamberimizin sözleriyle uyarılmıştır. İman ederek iyi ve güzel işler yapma halinde Cennete, iman etmeyerek kötü ve çirkin işler yapılması halinde de cehenneme gidilecegi bildirilmiştir. Dileyen cenneti, dileyen de cehennemi seçer….

Bu iman etme, etmeme özgürlük ortamını, dine ve mesheplere dayalı çayışmamazlık ortamlarını ise insanlara günümüz de laiklik sağlamaktadır, bu nedenle demokratik sistem ve iman etme, etmeme özgürlüğü için laiklik gereklidir diyor Allah'ın özgürce iman etmeyi seçen kullarından olmayı bize nasip etmesini diliyorum. Selam ve sevgilerimle

Sıtdık Fani www.vatandasfikri.com 18.07.2013 11:02

Kaynaklar

1- Matüridi'nin Düşünce Dünyası –Kültür Bakanlığı Yayınları

2- Muhammed Esed acıklamalı Kuran meali 

3- http://www.kuranmeali.com