AR – GE NE OLA Kİ?

Evet biz de Ar – Ge deyince toplum kızlar erkek, erkekler de kız ARkadaş GErekliliği mi anlıyor ne? Evet, iyi yaşamak için, mutlu yaşamak için iyi arkadaşlar gerekir ama, nitelikli yaşam için araştırma geliştirme yapacak Ar – Ge ler bir o kadar değil 5 o kadar daha gerekir… Gelişmiş ülkelerin gelişmiliginin altın da bu AR – Ge’ler yatıyor artık bunu görelim, örneğin ABD de yayınlanmış bir kitaba biraz yakından baktığımız da gelişmişliğin olmazsa oolmazı olarak olarak Araştırma ve Geliştirme alt yapısını görüyoruz.

ABD’nin değer yaratma yeteneğini yükseltmeye yönelik önerilerin ortaya konduğu Making Value for America: Embracing the Future of Manufacturing, Technology, and Work (Geleceğin İmalatına, Teknolojisine ve İş Süreçlerine Kucak Açarak Amerika için Değer Yaratmak) adlı kitabı incelerken (ABD Ulusal Mühendislik Akademisi’nce bu yıl yayımlandı) Dünya ARGE ligindeki son durum gözüme ilişti. Ele alınan konu gereği, ABD’nin bu ligdeki durumu da gözden geçirilmiş.

1999’da, dünyadaki ARGE harcamaları toplamının %38’i ABD’ye, %27’si Avrupa Birliği’ne (AB), %24’ü de yedi Asya ülkesine (Çin, Hindistan, Japonya, Güney Kore, Malezya, Singapur ve Tayland’a) aitmiş. 2009 yılına gelindiğinde ABD’nin payı %31’e, AB’nin payı da %23’e gerilemiş. Buna karşılık Çin, ARGE harcamalarını her yıl %20 oranında artırarak hızlı bir yükseliş göstermiş ve bu on yıl içinde payını, Japonya’yı geçerek %12’ye çıkarmış. Çin’deki yükseliş nedeniyle, sayılan Asya ülkelerinin toplam payı da %32’ye yükselmiş. Bu eğilimin sürdüğü belirtiliyor. Tahminlere göre 2014’teki son durum şu: ABD %31,1... Çin %17,5... Japonya %10,2... Asya toplamı %39,1... AB %21,7... Dünya toplamı içindeki payı %5,7 olan Almanya AB içinde ilk sırada... Biz buradaki Ar –Ge harcamalarına bakarak ekonomik refahın kaynağını görebiliriz, sadece ekonomik refah mı, yok uluslararası siyasal saygınlığın nedeni de teknolojik, ekonomik, askeri güç olsa gerek… Tabiki insanlığa her acıdan katkı demektir Ar – Ge’ye dayalı güç… Biz ne aşamadayız, derseniz  kendi bütçemiz için de %1’i %2 yapma aşamasındayız, biz kendimizi dünyayla kıyaslamayı pek sevmiyoruz, tarihten bizce başarılı bulduğumuz tarihsel bir dönemi, kesiti alıyor, bunu hikayeleştiriyor onunla övünüp duruyoruz.. Tabiki bu durumda bizde teknolojik gelişmeye neden olmuyor, ekonominizi, teknoloji desteklemese bu sefer de rekabet edemiyorsunuz… Araştırma Geliştirme alanın da zayıfsanız, icat alanında da zayıfsınız demektir, icat yoksa yenilik yoktur, yenilik yoksa gelişme yoktur ve dünya aya giderken biz kalırız yaya… Yine Dogunun uyanan aslanına bakalım mı? Evet Çin ne yapıyor, bizim uzaklaştığımız karma ekonomiyle nasıl ilerliyor, hem ar-ge de hem teknik de, hem teknoloji de, bunların yansıması olan ekonomi de nasıl ilerliyor görüyoruz, yeni bir şey icat etmeye gerek yok izle ve uygula, bakalım ne yapıyormuş ne yapacak mış?  

Çin’in 2022’de AR - GE harcamalarında ABD’yi geçmesi bekleniyor. Yorumculara göre bu, Çin’in 2020 yılı için öngördüğü, "imitasyon"(taklit Ürün) ağırlıklı bir ekonomiden yenilikçi bir ekonomiye geçme hedefiyle uyumlu olduğu da görülüyor… Şimdi ülkelerin kendi güçleriyle kıyaslandığında güçlerinin ne kadarını Ar – Ge’ye ayırıyor, ona bakalım mı?

Dünya ARGE sıralamalarda bir ölçü de, ülkelerin ARGE harcamalarının da,  GSYİH içindeki ayırdıkları paylara baktığımız da ise şu oranları görüyoruz... Bu oranlar ABD’de %2,4-2,8 bandında, son birkaç yıldır da %2,8’e çok yakın seyrettiği biliniyor... ABD Çin’in yakın takibinde... Çin’in, ARGE harcamalarına ayırdığı pay 2011’de yaklaşık %1,7 mertebesinde... Ama Çin, ARGE harcama oranını da hızla yükselten bir ülke... 1999’da bu oranın yalnızca %0,8 olduğu anımsanırsa bu hız daha iyi anlaşılabilir. Görülen o ki, Çin son Beş Yıllık Plan’ındaki hedeflerine erişecek; 2014’te %2’yi; 2015’te %2,2’yi yakalayacak ve böyle giderse, 2020’den hemen sonra, ARGE harcamalarının oranlarında da ABD’yi geçecek. 60 yıl önce bizimle aynı olan ama bugünler de dünaynın teknoloji üreten ve ihraç eden sayılı ülkelerinden olan G.Kore’ye bakalım mı?

Evet, 2011 rakamlarına göre  Güney Kore’de %4 (G. Kore bu oranla dünyada ilk sırada); Japonya’da %3,4... Her iki ülkenin de ekonomileri ABD ekonomisi yanında çok daha küçük kalıyor olsa da ARGE harcama oranları çok yüksek olduğu için, Japonya’nın yaptığı harcama, mutlak değer olarak ABD’nin ardından ikinci sırayı; G. Kore de dördüncü sırayı alıyor... Bu ülkelerin neden bu kadar hızlı ilerlediğinin nedeni bu Ar-Ge de gizli olsa gerek, gizli değil aslında aşikar, biz görmüyoruz sadece…

Kimle kıyaslayacağız kendimizi tabiki iyilerler, bu alanda iyi olanlar belli, ABD, G.Kore, Çin, Japonya gibi… Onun için doğal olarak dünyanın en iyileriyle yapmak gerekirken biz illaki kendimizi kandıracağız ya gider, Ortadogu Ülkeleriyle kıyaslarız ve orada birinci oluruz…  Peki, Türkiye’nin durumunu görmek istesek nereye bakacağız? Türkiye’nin de içinde olduğu AR - GE kayıtlarını, İslâm İşbirliği Teşkilatı (OIC) tarafından tutuyor. Aslında OIC, Birleşmiş Milletler’den sonra üye sayısı en çok olan teşkilattır. Tam 57 ülke OIC’ye üyesi var, dünya nüfusunun %23,4’ü bu 57 ülkede yaşıyor.

Ne var ki bu kümenin durumu pek iç açıcı değil. Aralarında Türkiye’nin de siyaset koşturduğu 57 ülkenin toplam ARGE harcaması dünya toplamının %2,1’i... (SESRIC, OIC Outlook: Current Stance of Science and Technology in OIC Countries, October 2012.) Nüfus yoğunluğu %23,4; ARGE yoğunluğu %2,1! Nufus ağırlığı %23 Ar –Ge’ye ayırdığı kaynak %2.1 işte geri kamışlığın resmi, vasatlığımızın açıklaması… Ama biz brinci olmayı kafaya koyduk ya… Bakın nasıl kendimizi Ar-Ge Kahramanı ilan edeceğiz…Bu iki rakama bakıp o kadar da üzülmeyin canım; aynı kaynağa göre, 57 ülke içinde değer olarak en yüksek ARGE harcaması Türkiye’nin... En büyük Türkiye başka büyük yok!

Biz muhafazakarlar biraz eleştirel düşünmeyi, işletme mantığını, Ar-Ge gibi yenlikciliğe neden olacak bilimsel çalışmlara daha yakondan daha işin içinden bakmamız gerekir ki hep teknoloji kullanıcısı, müşterisi, tüketicisi olmayalım… Bu durum aklmıza şunu getirdi bunların malını kullanmayalım kampanyaları yapardık, hiç de etkili olmazdı… Artık şunu anlayalım teknolojisiz hayat yok, AR- Ge siz de teknoloji, bunlarla barışmaya, kaynaşmaya, gelişmeye daha iyi yaşamaya… Haydi Ar-Ge'lenmeye...

Mesut Görmez – 8.12.16 – vatandasfikri.com

Kaynak : http://www.herkesebilimteknoloji.com/yazarhp/dunya-arge-liginde-son-durum - Aykut Göker'in CBT sayı 1461'de yayınlan Yazısından yararlanılmıştır.